Wat is je grondhouding wanneer je communiceert? Wat weet je eigenlijk van de leefwereld van de ander? Of ben je toch vooral geïnteresseerd in je eigen verhaal? Gonda Duivenvoorden zet vakgenoten graag aan het denken en dat bleek op 16 september 2019, de eerste nazomerse PCR-avond in een bomvolle zaal van Theater ’t Kapelletje.

De zender als stralend middelpunt

Volgens Gonda gaat de dominante benadering binnen het communicatievak nog altijd uit van onze eigen leefwereld, niet die van de ander.  De organisatie als het stralende middelpunt van alles, wie wil dat diep van binnen nou niet? Een heel menselijke neiging maar niet erg effectief als je een brug wil slaan naar de ander, laat staan iets veranderen.

Tabula rasa

Effectief communiceren begint volgens Gonda met je bewust te zijn van je eigen grondhouding. Hoe zit jij eigenlijk in de wedstrijd? Wat wil je bereiken en waarom? Een open en nieuwsgierige grondhouding – zoals jonge kinderen van nature vaak hebben – levert immers heel andere gesprekken op dan wanneer je overtuigd van je eigen gelijk en eenzijdig gericht op je eigen doel de confrontatie zoekt.

Pavlov

Je bewust zijn van je eigen drijfveren is een mooi en zelfs onmisbaar vertrekpunt. Daarna is het echter wel zaak om je geestesoog meteen te verplaatsen naar je gesprekpartner. Wat houdt de ander bezig? Naar wie luistert hij of zij? In welke sociale groep beweegt hij of zij zich? Door goed te luisteren en beter nog, door concreet gedrag te observeren, doe je cruciale inzichten op en komen vaak onvermoede obstakels voor gedragsverandering vanzelf bloot te liggen. Heb je eenmaal de ‘Pavlov-reactie’ ontdekt waar je gesprekspartner danwel doelgroep op losgaat, dan heb je de grondslag voor een effectieve strategie te pakken, aldus Gonda.

Luisteren en honoreren

Gewapend met de aldus opgedane inzichten in je eigen drijfveren en die van de ander worden de contouren van je communicatiestrategie als het ware vanzelf zichtbaar. Als je je strategie dan ook nog eens voorziet van een flink aantal van de 15 zogenaamde ‘effect-bevorderende factoren’ die Gonda en co-auteur Gerald Morssinkhof in hun onlangs verschenen boek ‘De psychologie van Communicatie’ bespreken, dan kun je niet meer stuk. Denk bijvoorbeeld aan ‘LUHO’ (luisteren en honoreren), synchroniciteit (je tempo op de beleving van de ander afstemmen) en rechtvaardigheid (spreekt voor zich).

De gelukkigen die na afloop van Gonda’s betoog bij de verloting van vijf exemplaren van ‘De psychologie van Communicatie’ in de prijzen vielen, kunnen het thuis nog eens uitgebreid nalezen.