Initiatiefnemers Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE), Nationaal Restauratiefonds (NRF) en Stichting Nederland Monumentenland (NML) hebben de Erfgoed Duurzaamheidsprijs 2023 georganiseerd. Een vakjury kiest daarbij een particulier en een zakelijk project waarbij inspirerende en uitdagende duurzaamheidsmaatregelen zijn toegepast met behoud van cultuurhistorische waarden. Van 12 tot en met 15 september konden deelnemers van de Week van het Duurzaam Erfgoed hun stem uitbrengen. De prijzen zijn uitgereikt op 19 september tijdens het congres bij Singer Laren in de Week van het Duurzaamerfgoed.
De vraag aan Online Video Producties was 6 video’s te maken in het kader van de Erfgoed Duurzaamheidsprijs. De jury nomineerde in de categorie ‘particulier’ en ‘zakelijk’ drie kandidaten en van deze in totaal 6 projecten hebben we korte video’s gemaakt. Daarin komt het project, de verduurzamingsmaatregelen en de uitdagingen aan bod. In iedere video komt de eigenaar van het monumentale pand aan het woord en minstens één ander betrokken persoon, zoals de architect of aannemer, de erfgoedambtenaar of de Dumo-adviseur.
Van school tot woning – winnaar particulier
Het unieke project in Middelburg toont aan dat functieverandering in combinatie met de huidige energie- en comforteisen ook voor een verlaten schoolgebouw goed mogelijk is. En dit alles met respect voor de historische waarde. Wat dit project zo bijzonder maakt, is de toewijding van de eigenaar om het schoolgebouw niet alleen te behouden maar ook te verduurzamen. Daarbij is rekening gehouden met de nodige vereisten omtrent energiezuinigheid, veiligheid, gezondheid en comfort. Het toont duidelijk dat verduurzaming en functieverandering niet ten koste hoeven te gaan van de monumentale waarden. En dat er zelfs een energielabel A+ te behalen is.
Van Enka kantinegebouw tot school – winnaar zakelijk
Bijzonder aan dit project is de manier waarop weloverwogen is ingegrepen in het monument. Zo is er gekozen om het pand eerst casco te beschermen en te restaureren en daarna pas te herbestemmen. De transformatie is dan ook gefaseerd uitgevoerd: 1. behouden (wind en waterdicht); 2. restaureren en 3. herbestemmen.
Dit herbestemmingsproject is een schoolvoorbeeld voor de monumentensector. Het laat zien dat door zorgvuldig restaureren en vernieuwen, zelfs gebouwen met een zwaar industrieel verleden, een moderne, duurzame en maatschappelijke functie kunnen krijgen. Dit is een inspirerend bewijs dat erfgoed niet alleen bewaard, maar ook getransformeerd kan worden naar de behoeften van de toekomst. Waar vroeger arbeid centraal stond, wordt nu gebouwd aan de toekomst van leren, duurzaamheid en gemeenschap.
Credits
Productie: Monica Ruiz
Regie & interviews: Michiel van der Zeeuw
Camera: Vincent Smit
Edit: Monica Ruiz en Oscar Langerak
Animaties: Roeland Veraart
